زگیل تناسلی چیست و چگونه درمان می‌شود؟
دکتر میترا حبیب‌زاده، متخصص زنان، زایمان و نازایی در ارومیه در مورد زگیل تناسلی در زنان اظهار کرد: زگیل تناسلی (به انگلیسی Genital wart) زائده‌ای نرم و گوشتی است که در نواحی تناسلی یا اطراف مقعد ایجاد می‌شود. این زگیل‌ها از عوارض عفونت‌های مقاربتی هستند و در اثر ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شوند. در این مطلب از مجله دارودراگ قصد داریم اطلاعات بیشتری را در مورد علائم، علل و راه‌های درمان زگیل تناسلی در اختیار شما قرار دهیم. فراموش نکنید اچ پی وی یکی از شایع‌ترین عفونت‌های مقاربتی است و داشتن این اطلاعات برای هرکسی ضروری است. پس اگر سلامتی‌تان مهم است تا انتها با ما همراه باشید.
زگیل تناسلی چیست و چه شکلی است؟
همانطور که در ابتدا هم گفنیم، زگیل تناسلی یک زائده‌ی نرم و گوشتی است که در نواحی تناسلی ظاهر می‌شود و ممکن است باعث درد، ناراحتی و خارش شود.
زگیل تناسلی نوعی بیماری مقاربتی (عفونت منتقله‌ی جنسی) است که برخی از سویه‌های کم خطر ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) عامل ایجاد آن هستند. این سویه‌ها با سویه‌های پرخطری که باعث دیسپلازی دهانه رحم و سرطان می‌شوند، متفاوت هستند.
اچ پی وی شایع‌ترین بیماری مقاربتی است. خانم‌ها و آقایانی که از نظر جنسی فعال هستند در معرض عوارض HPV (که زگیل تناسلی را هم شامل می‌شود) قرار دارند. عفونت پاپیلومای انسانی برای خانم‌ها خطرناک‌تر است، چون بعضی از انواع آن باعث سرطان سرویکس (دهانه‌ی رحم) و ولو می‌شوند.
کلید اصلی مدیریت این عفونت، مراقبت و درمان است.
علائم زگیل تناسلی چیست؟
زگیل‌های تناسلی از طریق روابط جنسی (شامل رابطه‌ی جنسی دهانی، واژینال و مقعدی) منتقل می‌شوند. ممکن است زگیل چند هفته یا چند ماه بعد از ابتلا به عفونت، ظاهر شود.
زگیل‌های تناسلی گاهی اوقات با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند. ممکن است این زگیل‌ها بسیار کوچک و رنگ پوست یا کمی تیره‌تر باشند. قسمت بالای زائده شبیه گل کلم است که هنگام لمس صاف یا کمی برآمده به نظر می‌رسد.
زگیل‌ها می‌توانند بصورت خوشه‌ای یا تک ایجاد شوند.
-
زگیل‌های تناسلی در مردان در نواحی زیر ظاهر می‌شوند:
آلت تناسلی
کیسه‌ی بیضه
کشاله‌ی ران
ران
داخل یا اطراف مقعد
-
در خانم‌ها زگیل‌های تناسلی در نواحی زیر ظاهر می‌شوند:
داخل واژن یا مقعد
قسمت خارجی واژن یا مقعد
روی دهانه‌ی رحم
در افرادی که با شخص آلوده به HPV رابطه‌ی جنسی دهانی داشته‌‌اند، زگیل‌های تناسلی روی لب، دهان، زبان یا گلو ظاهر می‌شوند. (تصویر 4)
حتی اگر زگیل‌های تناسلی به صورت ظاهری مشاهده نشوند، بازهم می‌توانند علائم زیر را ایجاد کنند:
- ترشحات غیر طبیعی آلت تناسلی
- خارش
- خونریزی
- سوزش
اگر زگیل‌های تناسلی بزرگ یا منتشر شوند، وضعیت ناخوشایند و دردناکی را پدید می‌آورند.
علت ایجاد زگیل تناسلی چیست؟
زگیل تناسلی در بیشتر موارد به علت اچ پی وی ایجاد می‌شود. حدود 30 تا 40 سویه‌ی HPV بطور اختصاصی روی دستگاه تناسلی تاثیر می‌گذارند، با اینحال فقط تعداد کمی از آنها منجر به زگیل تناسلی می‌شوند.
ویروس پاپیلومای انسانی از طریق تماس پوستی به شدت واگیردار است. به همین علت نوعی بیماری مقاربتی محسوب می‌شود.
HPV به قدری شایع است که بنا به گفته‌ی مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) بیشتر افرادی که از نظر جنسی فعال هستند در برهه‌ای از زندگی خود به آن مبتلا می‌شوند.
با این حال در بسیاری از مواقع اچ پی وی منجر به ایجاد عوارض جانبی (شامل زگیل تناسلی) نمی‌شود. در حقیقت در بیشتر موارد، ویروس خود به خود، بدون ایجاد هیچ مشکلی برای سلامت از بین می‌رود.
معمولا زگیل‌های تناسلی در اثر سویه‌هایی از HPV ایجاد می‌شوند که با آن‌هایی که منجر به زگیل روی دست یا سایر نواحی بدن می‌شوند، متفاوت هستند. یعنی همانطور که زگیل دست به نواحی تناسلی منتقل نمی‌شود، زگیل نواحی تناسلی هم به دست یا نواحی دیگر بدن منتقل نخواهد شد.
چه کسانی در معرض ابتلا به زگیل تناسلی قرار دارند؟
هر کسی که فعالیت جنسی داشته باشد در معرض ابتلا به HPV قرار دارد. با این حال زگیل‌های تناسلی بیشتر اوقات در افرادی دیده می‌شوند که:
- زیر 30 سال هستند
- سیگار می‌کشند
- سیستم ایمنی ضعیفی دارند
- سابقه‌ی کودک آزاری دارند
- مادرشان هنگام زایمان به ویروس پاپیلومای انسانی مبتلا بوده است
روش‌های تشخیص زگیل تناسلی در زنان و مردان
پزشک برای تشخیص بیماری، سوالاتی را در مورد وضعیت سلامت و تاریخچه‌ی فعالیت‌های جنسی فرد مطرح می‌کند. همچنین نواحی که مستعد زگیل تناسلی هستند را معاینه می‌کند.
-
تشخیص زگیل تناسلی در زنان
از آنجائی‌که زگیل‌ها می‌توانند در اعماق بدن زنان ایجاد شوند، ممکن است لازم شود پزشک معاینه‌ی لگن هم انجام دهد. معمولا پزشکان از نوعی محلول اسیدی ملایم استفاده می‌کنند که باعث بهتر دیده شدن زگیل می‌شود.
ممکن است پزشک درخواست تست پاپ اسمیر هم بدهد. این تست، آزمایش سریع و ساده‌ای است که سلول‌های دهانه‌ی رحم را به وسیله‌ی سواب جمع آوری می‌کند. سپس این سلول‌ها از نظر وجود HPV بررسی می‌شوند.
بعضی از انواع HPV نتایج غیرطبیعی را در تست پاپ اسمیر ایجاد می‌کنند که نشان دهنده‌ی تغییرات پیش از سرطان است. اگر چنین ناهنجاری‌هایی دیده شوند، فرد برای بررسی‌های بیشتر تحت غربالگری مکرری قرار می‌گیرد که به روش کولپوسکوپی انجام می‌شود.
در مورد خانم‌هایی که مشکوک به HPV مولد سرطان هستند، پزشک دستور تست DNA می‌دهد. این تست، سویه‌ی HPV داخل بدن را مشخص می‌کند.
متاسفانه هنوز هیچ آزمایش مخصوصی برای تشخیص HPV در آقایان وجود ندارد.
روش‌های درمان زگیل تناسلی
با وجود این‌که زگیل‌های تناسلی به مرور زمان از بین می‌روند، ویروس HPV در سلول‌های پوستی باقی می‌ماند. این بدان معناست که فرد چندین بار دیگر هم به زگیل مبتلا می‌شود. بدین ترتیب کنترل علائم برای جلوگیری از انتقال ویروس به دیگران ضروری است. زگیل‌های تناسلی مسری هستند، حتی اگر هیچ زگیل فعال یا علامت دیگری وجود نداشته باشد.
فرد مبتلا در صورت تمایل می‌تواند با درمان، ظاهر زگیل‌های تناسلی را بهبود ببخشد و درد ناشی از آنها را کنترل کند. با این حال زگیل تناسلی هرگز به طور کامل از بین نمی‌رود و علاج قطعی ندارد.
معمولا پزشکان برای درمان موضعی علائم زگیل تناسلی یکی از داروهای زیر را تجویز می‌کنند:
- ایمی‌کیمود با نام تجاری آلدارا
- پودوفیلین و پودوفیلوکس (کندیلوکس)
- تری‌کلرواستیک اسید (به اختصار TCA)
اگر زگیل‌های تناسلی ایجاد شده با گذشت زمان برطرف نشوند، ممکن است فرد برای برداشتن آنها نیاز به جراحی سرپایی داشته باشد. پزشکان می‌توانند زگیل‌ها را با روش‌های زیر بردارند:
- الکتروکوتر یا سوزاندن زگیل‌ها بوسیله‌ی جریان الکتریکی
- کرایوسرجری یا فریز کردن زگیل‌ها
- لیزردرمانی
- بریدن زگیل‌ها
- تزریق داروی اینترفرون
روش‌های درمان خانگی زگیل تناسلی
زگیل‌های تناسلی با استفاده از داروهای OTC که برای زگیل‌های پوستی استفاده می‌شوند، درمان نمی‌شوند. زگیل‌های تناسلی و زگیل‌های پوستی متفاوت هستند و توسط سویه‌های مختلف HPV ایجاد می‌شوند. درمان‌هایی که برای زگیل‌های پوستی طراحی شده‌اند، قوی‌تر از درمان‌های ارائه شده برای زگیل تناسلی هستند. درمان اشتباه نه تنها سودمند نیست بلکه ضرر هم دارد.
بعضی از درمان‌های خانگی مفید هستند با اینحال هیچ مدرک معتبری برای اثبات اثربخشی آنها وجود ندارد. بنابراین بهتر است قبل از آن‌که سراغ درمان‌های خانگی بروید ابتدا با یک متخصص مشورت کنید.
پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی
واکسن‌های HPV که با نام "گارداسیل" و "گارداسیل 9" شناخته می‌شوند می‌توانند از زنان و مردان در برابر ابتلا به اکثر سویه‌های شایع HPV که باعث زگیل تناسلی می‌شوند، محافظت کنند. لازم به ذکر است این واکسن‌ها از زنان در برابر سویه‌های مرتبط با سرطان دهانه‌ی رحم هم محافظت می‌کنند.
افراد می‌توانند این واکسن‌های را در سنین 9 تا 45 سالگی تزریق کنند. واکسن‌های HPV بسته به سن فرد در یک، دو یا سه نوبت تزریق می‌شوند. واکسن می‌بایست زمانی تزریق شود که فرد وارد رابطه‌ی جنسی نشده است. اگر افراد در معرض ویروس HPV قرار گیرند، اثربخشی واکسن کاهش می‌یابد.
لازم به ذکر است واکسن دیگری هم وجود دارد که سرواریکس (Cervarix) نامیده می‌شود. این واکسن برای جلوگیری از سرطان دهانه‌ی رحم موثر است، اما تاثیری در جلوگیری از زگیل تناسلی ندارد.
استفاده از کاندوم یا سد دهانی هم خطر ابتلا به زگیل تناسلی را کاهش می‌دهد.
آیا زگیل تناسلی واگیردار است؟
بله، همانطور که قبلا هم گفتیم زگیل تناسلی و ویروس مولد آن (HPV)، به شدت مسری هستند. زگیل تناسلی لاعلاج است. بنابراین فرد مبتلا به ویروس، تا آخر عمر آلوده است.
فرد آلوده (حتی در صورت درمان و حذف زگیل‌ها) ممکن است دیگران را هم آلوده کند و باعث ابتلای آنها به زگیل تناسلی یا اچ پی وی شود.
آیا می‌توان بدون انتقال زگیل تناسلی رابطه‌ی جنسی داشت؟
اگر زگیل تناسلی دارید، روحیه‌تان را حفظ کنید. راه‌هایی وجود دارند که به کمک آنها می‌توانید از آلوده شدن همسر خود جلوگیری کنید.
- به همسر خود بگویید که به زگیل تناسلی مبتلا هستید. این کار کمک می‌کند با همکاری یکدیگر ایمنی رابطه‌ی جنسی‌تان را حفظ کنید.
- از همسر خود بخواهید واکسن HPV تزریق کند. همانطور که گفتیم واکسن گارداسیل از افراد در برابر ابتلا به زگیل تناسلی محافظت می‌کند.
- موقع مقاربت جنسی از کاندوم و سد دهانی استفاده کنید.
- هنگام مشهود شدن زگیل، از مقاربت جنسی (حتی با استفاده از کاندوم) خودداری کنید. ممکن است زگیل‌ها روی نواحی ایجاد شوند که کاندوم قادر به پوشاندن آنها نیست.
- سیگار نکشید. شانس ابتلا به زگیل تناسلی و بازگشت مجدد آن در افراد سیگاری بالاتر است.
جمع‌بندی
زگیل تناسلی به دلیل ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. زگیل تناسلی هم زنان و هم مردان را درگیر می‌کند، با اینحال عوارض آن برای خانم‌ها بیشتر است. زگیل تناسلی بیشتر مواقع به مرور زمان برطرف می‌شود، با این حال درمان برای جلوگیری از عود مجدد بیماری ضروری است. با وجود این‌که زگیل‌های تناسلی قابل درمان هستند، اما ممکن است دوباره برگردند.
اگر فکر می‌کنید به زگیل تناسلی مبتلا شده‌اید، به پزشک مراجعه کنید. پزشکان علاوه بر تشخیص دقیق بهترین روش را برای درمان ارائه می‌دهند. اگر پزشک ابتلای شما به زگیل تناسلی را تایید کرد، همسر خود را مطلع کنید. این کار دشوار به نظر می‌رسد، اما به سلامت همسر شما کمک می‌کند.
آدرس و شماره تماس دکتر میترا حبیب زاده، متخصص، جراح زنان، زایمان و نازایی در ارومیه
ارومیه: خیابان حسنی، روبروی بیمارستان کوثر، ساختمان لقمان 3، طبقه 3، واحد 5
شماره تماس: 09153414736
شماره مطب: 33431204
نظر دهید