سیاه و سفید صندوق‌های قرض‌الحسنه خانگی/بی‌قانونی معضل وام‌های محلی
به گزارش سرویس اقتصادی باریش، خلاء سیستم بانکی و دشواری‌های دریافت تسهیلات از سیستم‌های مالی کشور باعث شده است اینروزها صندوق‌های خانگی و محلی رونق زیادی بین عموم مردم داشته باشند.
صندوق‌های خانگی که قبلا در حجم کمتر و میان اعضاء خانواده‌ها مرسوم بود به دلیل بسیاری از پیچیدگی‌ها و دشواری‌های دریافت وام از بانکها این روزها حیطه فعالیتشان گسترده شده و به جمع‌های محلی و دورهمی‌های دوستانه کشیده شده است.
مسبب و بانی بیشتر این صندوق‌ها در محلات و خانواده‌ها زنان هستند و برخلاف رواج معمول بانکها در پرداخت وام به چک، سفته و یا ضامن‌های کارمند نیازی ندارد چون در این صندوق‌ها مردم به راحتی به یکدیگر اعتماد می‌کنند و طریق وصل شدن به صندوق‌ها و عضویت در آنها بیشتر از طریق معرف‌های محلی و یا خانوادگی صورت می‌گیرد.
شاید مبلغی که این صندوق‌ها به عنوان وام به اعضا پرداخت می‌کنند چندان دندان‌گیر نباشد چه بسا بتواند گره‌ای از برخی مشکلات مالی یک خانواده باز کند.
صندوق‌های خانگی و یا همان وام‌های قرض‌الحسنه محلی که بدور از تشریفات معمولی اداری و بانکی تسهیلات پرداخت می‌کنند، دیرکرد بازپرداخت وام را ندارد و بنابر اصل اعتماد عمومی بین اعضاء صندوق‌ها ممکن است چند روزی هم به اعضاء مهلت داده شود تا بتوانند سهم خود را به صندوق بازگردانند.
پرداخت تسهیلات در صندوق‌های خانوادگی گرچه با برخی از مشکلات دست و پاگیر سیستم بانکی و مالی معمول در جامعه روبه رو نیست اما تجربه شکست بسیاری از این صندوق‌ها نشان داده که عوامل موجود تنها شرط کافی برای موفقیت در آن نیست و با توجه به اینکه تعداد اعضاء صندوق‌ها رو به روز افزایش می‌یابد باید به عوامل دگیری توجه داشت که ریسک دریافت تسهیلات از طریق این صندوق‌ها را کاهش دهد.
جدای از ریسک مالی که صندوق‌های خانوادگی می‌توانند برای افراد داشته باشند مشکلات دیگری به دلیل بی قانونی و نیود نظارت‌های جدی متوجه سرمایه در گردش در این صندوق می‌شود.
برخی از دایرکنندگان این صندوق ها از اعتماد عمومی افراد به خود سوء استفاده کرده و ممکن است اقدام به کلاهبرداری از افراد کنند که در این صورت دست هیچ از اعضاء برای باز پس‌گیری حقشان از فرد کلاهبردار به دلیل نبود اسناد و مدارک قانونی قابل ارائه به مراجع مربوطه به جایی بند نمی‌شود.
مشاهدات عینی نشان داده است وجود آفت بی‌قانونی و عدم نظارت بر ساز و کار صندوق‌های محلی و خانوادگی در برخی مواقع منجر به نزاع و درگیری‌های محلی و فامیلی شده است.
یکی دیگر از مشکلاتی که می‌توان در برپایی صندوق‌های خانوادگی به آن اشاره کرد ترویج پنهان کاری در بین زن وشوهر در خانوادهاست چون برخی از زنان به دلایل شخصی وجود وام را از همسران خود انکار می‌کنند.
علیرغم همه مزایا و معایبی که برای صندوق‌های قرض‌الحسنه خانوادگی و محلی گفته شد اگر بتوان با ساز و کار قانونی البته بدون گیر و بندهای معمول بروکراسی اداری امکانی برای تجمیع پس‌اندازهای کوچک خانگی در بانکها ایجاد کرد شاید بتوان مشکلات این صندوق ها را در جهت ارتقای کارایی آن در جامعه مرتفع کرد تا مشکلات خانواده‌ها در سایه گردآوری پس اندازهای کوچک خانگی برطرف شود.
نظر دهید