ثروتی که با خام‌فروشی در معادن به باد می‌رود
به گزارش سرویس اقتصادی باریش، به گفته مسئولان و کارشناسان، آذربایجان غربی به لحاظ تنوع در سنگ‌های معدنی رتبه برتر را در کشور دارد و همین امر به نوبه خود می‌تواند فرصت خوبی برای تجار استان در شناسایی بازارهای هدف جهانی ایجاد کند البته به شرط آنکه فعالان اقتصادی نیاز و سلیقه بازارهای هدف را به خوبی شناسایی کنند و مطابق با استانداردهای بین‌المللی محصول نهایی معادن را در عرصه فراملی عرضه کنند.
با اینکه آذربایجان غربی کلکسیون غنی از سنگ‌های معدنی است، اما سهم آن از توسعه پایدار و اشتغال و کارآفرینی استان بسیار اندک است چراکه سهم عمده‌ای از تولیدات معادن به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم جهت فرآوری نهایی به اجبار به صورت خام‌فروشی عرضه شده و بدین ترتیب سود اصلی از درآمد ذخایر گرانبهای استان به جیب واسطه‌های تجاری در این بخش سرریز می‌شود.
توانایی مدیریت 15 درصدی درآمد معادن در داخل استان
به عقیده، جعفرصادق اسکندری، رئیس سابق سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی، 15 درصد درآمد معادن موجود در آذربایجان غربی می‌تواند در استان مدیریت شود اما بخشی از این درآمد به علت راکدبودن برخی از معادن، محقق نمی‌شود.
وی با اشاره به استخراج 192 نوع سنگ تزئینی از معادن استان اضافه کرده است: مرمر، مرمریت، تراورتن، کنگلومرا، چینی، گرانیت و بازالت از جمله این سنگ‌ها به شمار می‌رود.
این مسئول همچنین میزان ذخیره قطعی معادن در حال بهره برداری آذربایجان غربی در سال گذشته را 8.5 میلیارد تن و میزان استخراج اسمی معادن نیز 97 میلیون تن اعلام و به صادرات سنگ های معدنی تراورتن، چینی، گرانیت، مرمر و مرمریت به خارج از کشور اشاره کرده است.
اشتغال تنها 5 هزار نفر در بخش معدن آذربایجان غربی!
پریسا عابد پور، معاون فعلی امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی میزان اشتغال فعلی در معان استان را پنج هزار و 122 نفر به صورت مستقیم عنوان کرده که با صدور پروانه بهره‌برداری برای 468 معدن ایجاد شده است.
این مسئول براین باور است که با صدور پروانه اکتشاف برای 204 معدن در سال جاری می‌توان شاهد شکوفایی این صنعت در آذربایجان‌غربی شد.
عابد پور، همچنین تعداد معادن در حال فعالیت استان در سال جاری را 30 معدن با ذخیره قطعی 5 هزار و 326 هزار تن عنوان کرده و تاکید دارد: هرگونه برداشت از حریم رودخانه‌ها و کوه‌ها بدون دریافت مجوز برداشت از سازمان صنعت، معدن و تجارت تخلف بوده و در صورت مشاهده با متخلفان برخورد قانونی می‌شود.
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی معتقد است، رونق تولید در بخش معادن می تواند زمینه‌ساز توسعه استانی شود چراکه معادن به عنوان زنجیره اول بسیاری از صنایع فرآوری تبدیلی، تاثیرپذیری بالایی در شرایط کلی اقتصاد کشور دارد.
تاراج سرمایه معدن استان به دلیل نبود صنایع تبدیلی
نادر قاضی پور، نماینده مردم ارومیه و عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در این باره معتقد است؛ متاسفانه با ظرفیت عظیم اقتصادی آذربایجان غربی در بخش معادن، این استان هنوز نتوانسته است در افزایش درآمد سرانه از طریق معادن و نیز کاهش نرخ بیکاری گامی اساسی بردارد.
وی افزود: این محصولات به دلیل نبود سرمایه‌گذار و نیز کارخانجات صنایع تبدیلی، به صورت خام‌فروشی از استان خارج می‌شود و مقصر این معضل نیز مسئولان ادارات کل صنعت، معدن و تجارت و منابع طبیعی و چند اداره دیگر هستند که با بی‌مسئولیتی، این سرمایه‌های گرانبهای آذربایجان غربی را بدون استفاده بهینه و مثمرثمر به خارج از استان سوق می‌دهند.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در ادامه یادآور شد: اگر چه برخی مسئولان عالی رتبه در این استان در جذب سرمایه‌گذار تلاش می‌کنند اما عدم تخصیص آب در بخش صنعت را نیز می‌توان یکی دیگر از دلایل نبود سرمایه‌گذار در بخش کارخانجات بزرگ صنعتی در استان قلمداد کرد و به جرأت می‌توان گفت که این شکست اقتصادی صنعت نیز از سوی ستاد احیای دریاچه ارومیه به صنعت این استان تحمیل شده است.
قاضی‌پور خاطر نشان کرد: یکی از اقداماتی که در راستای بهره‌مندی حداقلی از معادن استان صورت گرفته شده است، دریافت مالیات از درآمد خام‌فروشان معادن در داخل استان و عدم تمدید قرارداد بهره‌برداری با افراد خاطی در این امر است.
خام‌فروشی پاشنه آشیل توسعه ظرفیت‌های معادن در استان
شاید خالی از لطف نباشد اگر بدانید، آذربایجان غربی با ۵۱ نوع ماده معدنی یکی از سه قطب برتر معادن کشور به شمار می‌رود، با این حال هنوز خام‌فروشی به سبب عدم ایجاد بسترهای لازم برای فرآوری سنگ‌های معدنی پاشنه آشیل مهم توسعه این ظرفیت بکر اقتصادی در استان است.
تعداد افراد اشتغال به کار در بخش معادن آذربایجان غربی امسال 5 هزار و یکصد نفر اعلام شده در حالی که برخی‌ها معتقدند که معادن استان ظرفیت اشتغال بیش از 20 هزار نفر را هم دارد، ولی این ظرفیت مانند دیگر ابعاد بکر در این بخش هم به دلیل کمبودها و کاستی‌هایی که وجود دارد هنوز به صورت کامل مورد استفاده قرار نگرفته تا در کنار کمک به توسعه پایدار، باری از دوش اشتغال و بیکاری نفس‌گیر در استان برداشته شود.
دعوت مسئولان به صرف اندکی تأمل!
مسئولان باید پاسخ دهند که آیا به نظرشان اگر ظرفیت سایر معادن استان هم نادیده گرفته شود، استخراج 0.5 درصدی سهم طلای جهان از معادن شهرستان تکاب در آذربایجان غربی که با ذخیره ۱۱ میلیون تن بزرگ‌ترین معدن طلای ایران است، نمی‌تواند دلیل و گواه محکمی بر لزوم توجه جدی و ویژه به ایجاد زیرساخت‌های صنایع تبدیلی معادن در این استان باشد!
نظر دهید