نوروز یکی از دیرین ترین آیین های بشری است
محمدرضا قلیزاد گفت: نوروز یکی از دیرین ترین آیین های بشری بوده و قدمت آن به گونه ای است که پیدایش آن با افسانه ها آمیخته شده است.
محمد رضا قلیزاد، معاون بنیاد ایران شناسی آذربایجان غربی در گفتگو با سرویس فرهنگی باریش نیوز اظهار داشت: نوروز یکی از دیرین ترین آیین های بشری بوده و قدمت آن به گونه ای است که پیدایش آن با افسانه ها آمیخته شده است.
وی افزود: ایرانیان باستان در زمانهای گوناگون جشن های مختلفی داشته و از زمان باستان ملتی شاد بودند. از این جشن ها میتوان به نوروز، مهرگان، صده، گندم، آب اشاره کرد اما در میان این ها دو جشن از همه مهمتر بود، اولی نوروز در اعتدال بهاری و دومی جشن مهرگان که در اعتدال پاییزی انجام میگرفت.
معاون بنیاد ایران شناسی آذربایجان غربی در توصیف نوروز تصریح کرد: پیدایش نوروز به جمشید شاه و جشن مهرگان به فریدون شاه نسبت داده میشود، در افسانه ها آمده است در پیدایش نوروز از آنجایی بود که جمشید شاه عمدتا در حال سفر بود به آذربایجان که رسید بر فراز تپه ای دستور داد تخت مرصعی جواهر نشان برایش فراهم شود، زمان طلوع آفتاب نور خورشید که بر تخت بتابید اشعه ای بسیار درخشان منتشر شد و مردمان از دیدن این نور شادمان شده و آن روز را نوروز نهادند.
قلیزاد اضافه کرد: در دوران سلسله هخامنشیان نوروز بقدری مهم بود که پایتختی آیینی به نام پارسه یا پرسپولیس و یا آنچه امروزه شناخته میشود به نام تخت جمشید مخصوص این روز ساخته میشود، در دیواره های تخت جمشید حکاری هایی موجود است که نشان میدهد ملل گوناگون با راهنمایان پارسی به پیشگاه شاه رفته و تهفه های نوروزی اهدا میکنند.
وی در ادامه گفت: در زمانهای قدیم یک نوروز عامه و یک نوروز خاصه داشتیم، نوروز عامه پنج روز اول نوروز بود که در روز اول مردمان عادی و پایین جامعه میتوانستند به دربار شاهنشاهی رفته و برایشان هدیه ای بدهند که عمده هدیه آنها شکر بود، در روز دوم دهقانان (زمین داران) به خدمت پادشاه میرسیدند و هدایایی تقدیم میکردند، روز سوم نوروز ارتشیان و موبدان بزرگ این کار را انجام میدادن، در روز چهارم نزدیکان و خویشاوندان و روز پنجم نیز فرزندان پادشاه به خدمتشان میرسیدند. اما روز ششم روز خاص خود پادشاه بود که ندیمان خاص و خانواده شان درکنار و خدمت وی میبودند. بعد از روز خاصه پادشاه هدایای اهدا شده را ارزیابی میکرد، با ارزشها را به خزانه منتقل کرده و مابقی را به مردم می بخشید.
معاون بنیاد ایران شناسی استان ضمن اشاره به معنای فروردین خاطرنشان کرد: فروردین در اوستا و زبان باستانی فارسی و مادی با عنوان "فرورتینام" شناخته میشد که در زبان پهلوی این کلمه به "فرورتین" تبدیل شد و اکنون فروردین نامیده میشود. فروردین به معنای فرودهای پاکان و فروهرهای پارسایان است، یعنی مردمان باستان عقیده داشتند در روز آخر سال روان درگذشتگان بر روی زمین برگشته و در کنار ماوا و مسکن خود تا قبل از طلوع آفتاب روز اول فروردین قرار میگرفتند، در آن زمان باور این بوده که فروردین به معنای فرود آمدن روان درگذشتگان است، اکنون در زمان حال نیز شاهد این هستیم که مردمان جای جای ایران در آخرین روز سال بر سر مزار خویشاوندان خود میروند که کاملا مرتبط با باورهای باستانی ما است.
وی در خصوص برخورد اسلام با نوروز بیان کرد: اسلام نه تنها این آیین را منسوخ نمیکند بلکه احادیثی داریم که نشان میدهد اسلام این آیین باستانی را پذیرفته است همچنین برخی رخداد های تاریخی نیز به نوروز نسبت داده میشود، امام صادق (ع) میفرماید: "نوروز همان روزیست که خداوند متعال از بندگانش برای بندگی خود پیمان گرفت و نیز نوروز همان روزیست که پیامبر بزرگوار اسلام در غدیر خم برای علی (ع) از مردم بیعت گرفت". همچنین برخی دعاهای اسلامی مانند دعای اول سال (یا مقلب القلوب والابصار ... ) به نوروز افزوده شده است.
معاون بنیاد ایران شناسی آذربایجان غربی به کشورهایی که نوروز را جشن میگیرند اشاره کرد و افزود: جشن باستانی نوروز به جز ایران در کشور های دیگر همچون جمهوری آذربایجان، ازبکستان، افغانستان، ترکیه، هند، تاجیکستان، ترکمنستان، پاکستان، قرقیزستان، مصر، بخشی از چین، بلغارستان، قزاقستان که نوروز را مقدس میدانند، نیز جشن گرفته میشود. در مجموع بیش از 300 میلیون نفر در سراسر جهان نوروز را گرامی داشته و جشن میگیرند، در همین راستا سازمان ملل در سال 2010 به احترام این جمعیت نوروز را به رسمیت شناخت.
نظر دهید