چه زنانی در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند؟
نوریه دلیلی کارشناس مسئول گروه پیشگیری و کنترل بیماری های غیر واگیر،معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی در گفت‌و‌گو با سرویس سلامت باریش نیوز گفت: طی سالهای اخیر افزایش شیوع بیماری دیابت در جهان، این بیماری را به بزرگترین اپیدمی تاریخ تبدیل کرده است. تا پایان سال 2015 بیش از 415 میلیون نفر از افراد 20 تا 79 ساله دنیا مبتلا به دیابت بودند. این تعداد تا سال 2040 از مرز 640 میلیون نفر خواهد گذشت. تعداد مبتلایان به دیابت در همه کشورهای جهان در حال افزایش است، بیش از نیم میلیون کودک و نوجوان کمتر از 14 سال در جهان مبتلا به دیابت نوع یک هستند و سالانه 5 میلیون نفر به دلیل ابتلا به این بیماری جان خود را از دست میدهند. از طرف دیگر بیش از 318 میلیون نفر در جهان دچار اختلال تحمل گلوکز هستند که در صورت عدم مداخله موثر اغلب آن ها به دیابت مبتلا خواهند شد.
کارشناس مسئول گروه پیشگیری و کنترل بیماری های غیر واگیر، معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی اظهار کرد: بر اساس مطالعات مختلف در حال حاضر، حدود 5/4 نا 5 میلیون نفر در کشورمان مبتلا به دیابت هستند و نیمی از این افراد از بیماری خود بیاطلاعند. اگرچه سازمان جهانی بهداشت پیش بینی کرده تا سال 2035 تعداد مبتلایان به دیابت در ایران 5/6 میلیون نفر افزایش یابد، اما با توجه به تغییر برآوردهای سالهای اخیر این سازمان، انتظار میرود تعداد بیماران در کشورمان تا دو دهه دیگر بیش تر از رقم فوق باشد.
چه زنانی در معرض ابتلا به خطر سرطان هستند:
تمام زنان 30 سال و بالاتر كه حداقل يكي از مشخصات زيـر را داشته باشند در معرض خطر ابتلا به ديابت هستند:
- زنانی كه اضافه‌وزن دارند و يا چاق هستند. ( 25BMI≥ )
- زنانی كه یکی از اقوام درجه یک خانواده ( پدر، مادر، خواهر و يا برادر) آنها سابقه‌ي ابتلاء به ديابت را دارند.
- زنانی كه فشارخون ماكزيمم (يا حداكثر) مساوي يا بيش تر از mmHg140 و فشارخون مينيمم (يا حداقل) مساوي يا بيش تر از mmHg90 دارند(mmHg90/140 BP≥ ).
- زناني كه سابقه‌ي 2 بار يا بيش تر سقط خودبه‌خودي (بدون علت مشخص) و يا سابقه‌ي مرده‌زايي و يا سابقه‌ي به‌دنيا آوردن نوزاد با وزن بيش از kg4 دارند.
- زناني كه در يكي از بارداري‌هاي قبلي خود سابقه‌ي ديابت بارداري دارند.
زنان باردار (در هر گروه سني).
دیابت بارداری Gestational Diabetes Mellitus
خانم‌هاي باردار ممكن‌است مبتلا به نوعي ديابت شوند كه از انواع ديابت 1 و 2 متفاوت است. اين نوع ديـابت، ديابت بارداري نامیده می شود و اغلب پس از زایمان از بين مي‌رود، اما كنترل آن طي دوران بارداري اهميت بسيار زیادی دارد و درصورت عدم كنترل قند خون عوارض متعددي مادر و جنين را تهديد مي‌كند.
کنترل ديابت بارداري با رعایت رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی بالاتنه انجام می شود. در مواردی هم تزريق انسولين نیاز است. مصرف داروهاي كاهنده‌ي قند خون طي دوران بارداري ممنوع است.
علت دقيق بروز ديابت بارداري همچون انـواع ديگر ديابت ناشناخته است، اما دانشمندان عقيده دارند هورمون‌ها، زمينه‌ي ژنتيكي و چاقي نقش ويژه‌اي در ايجاد اين بيماري ایفا می کنند. طي دوران بارداري، جفت، كـه وظيفه‌ي تغذيـه‌ي جنين را بـر عهده دارد، مقاديـر زيادي از انواع هورمون‌ها را تـوليدمي‌كند. اگرچـه وجـود اين هورمون‌ها براي رشد جنين ضروري است، اما موجب اختلال در عملكرد انسولين و مقاومت به آن در بدن مادر مي‌شوند.
تمام خانم‌هاي باردار دچار درجه‌هايي از مقاومت به انسـولين مي‌شونـد، ولي تعداد كمي از آنها به ديابت بارداري مبتلا خواهندشد. ديابت بارداري معمولاً در هفته‌هاي 28-24 حاملگي ظاهر مي‌شـود و به‌همين دليل خانم‌هاي باردار در اين هفته‌ها با آزمايشی به نام GTT غربالگري مي‌شوند تا درصورت ابتلا به ديابت بارداري به‌سرعت شناسايي و درمان شوند. به‌علت وجود مقاومت به انسولين، ديابت بارداري بيش تر شبيه ديابت نوع 2 است. ديابت بارداري در خانم‌هايي كه قبل از حاملگي چاق هستند بيشتر ديده مي‌شود و بنابراين كم‌كردن وزن قبل از بارداري به پيشگيري از ابتلا به اين بيماري كمك مي‌كند.
مديريت ديابت بارداري:
- در مرحله اول بايد به زن مبتلا به ديابت بارداري رژیم غذايي مناسب داده شود و در ارتباط با رعايت آن تأكيد گردد.
- فعاليت بدني مناسب يكي ديگر از اصول درماني است و با توجه به شرايط زن باردار طراحي مي‌شود. بهترين فعاليت بدني براي زن باردار پياده روي است كه بايد حدود 30 دقيقه در روز باشد. شنا كردن و انجام نرمش‌هاي سبك هم مناسب هستند.
- در صورتي كه به هر علتي زن باردار نبايد راه برود و يا قادر به راه رفتن نيست، مي‌تواند از ورزش بالاتنه (تكان دادن ريتميك دست ها) حداقل، 500 بار در روز، سود ببرد.
- بسياري از زنان مبتلا به ديابت بارداري نيازي به دارو درماني ندارند. اما اگر با رعايت رژيم غذايي، فعاليت بدني مناسب، قند خون آنها به حد مطلوب نرسيد از انسولين درماني كمك گرفته مي‌شود.
- اندازه‌گيري قند خون در منزل با گلوكومتر (خودپایشی) براساس دستور پزشك ضروري است و نتايج بايد به بهورز/ مراقب سلامت و يا پزشك اطلاع داده شود تا بر اساس آن اقدامات لازم انجام پذيرد.
- معمولاً اندازه‌گيري قندخون در زمان‌هاي قبل از صبحانه و 2 ساعت بعد از مصرف غذا در وعده‌هاي اصلي توصيه مي‌شود. در بعضي از موارد قبل از خواب نيز چك مي‌گردد.
- سلامت جنين بايد به طور منظم بررسي شود.
زن مبتلا به ديابت بارداري شانس بيشتري براي ابتلا به فشارخون بالا دارد. در نتيجه اندازه‌گيري فشارخون در هر ويزيت ضروري است
نظر دهید