شدت یافتن زمزمه‌های انتقال آب از دریاچه وان به دریاچه ارومیه/ وزارت خارجه ایران برای مذاکره با ترکیه وارد عمل شده است
به گزارش سرویس اجتماعی باریش نیوز، چند سالی است که روند خشک شدن دریاچه ارومیه شروع شده و اخیراً نیز این روند تشدید یافته و حتی در بعضی از مقاطع سال نیز تا مرز خشک شدن کامل رفته است و این در حالی است که زمانی این دریاچه به سبب ویژگی‌های خاص زبان زد مردم جهان بود.
دریاچه ارومیه برای ایران یک برند جهانی بود چرا که این دریاچه در زمان نه چندان دور و در دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد، آب فراوانی داشته و در سطح جهان از شهرت خاصی برخوردار بود و گردشگران بسیاری از دریاچه بازدید می‌کردند.
هنوز هم دریاچه ارومیه از شهرت جهانی برخوردار است ولی دیگر این شهرت به سبب آب دریاچه نیست بلکه به سبب خشکی آن بوده چرا که عواقب و تأثیرات منفی خشک شدن دریاچه ارومیه ملی و جهانی است و یک بحران زیست محیطی عظیم به حساب می آید و باید از خشک شدن آن جلوگیری کرد چرا که زندگی میلیون‌ها انسان با خشک شدن دریاچه ارومیه به خطر خواهد افتاد.
پیش‌بینی خشک شدن دریاچه ارومیه توسط کارشناسان و تنبلی مسئولان
کارشناسان بسیاری پیش از شروع روند خشک شدن دریاچه ارومیه اخطارهایی را در ارتباط با خشک شدن دریاچه ارومیه داده بودند تا مسئولین زود دست به کار شوند و قبل از شروع خشک شدن دریاچه ارومیه به داد دریاچه برسند و از وقوع بحران زیست محیطی در سطح کلان در آینده جلوگیری کنند.
مسئولین در ارتباط با جلوگیری از خشک شدن دریاچه ارومیه بسیار دیر دست به کار شدند و حتی پس از گذشت مدت‌ها و تشدید خشکی دریاچه ارومیه به فکر تشکیل ستاد احیای دریاچه افتادند و برنامه‌های خود را برای احیای دریاچه ارومیه تنظیم کردند.
خشکی دریاچه ارومیه تقریباً هر سال نسبت به سال قبل افزایش می‌یابد و فرصت را برای احیا و تثبیت دریاچه ارومیه برای مسئولین کمتر و کمتر می‌کند چرا که مسئولین به قدریدیر در ارتباط با احیای دریاچه ارومیه وارد عمل شدند که حتی طرح‌های بسیار زیادی در حال حاضر نیمه تمام مانده و یا در دست مطالعه است و یا اصلاً اگر اجرا شود، زمان بسیاری طول می‌کشد که این طرح‌ها نتیجه دهد.
دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه فراوان است و تمامی عوامل دست به دست هم داده‌اند تا احیای دریاچه ارومیه دچار مشکل شود و خشک شدن دریاچه هر ساله تشدید یابد و در بسیاری از موارد پروژه‌های احیای دریاچه ارومیه با مشکل مواجه شده که از این مشکلات می‌توان به فقدان تأمین مالی کافی و به موقع پروژه‌ها اشاره کرد.
انتقال آب از دریاچه وان به دریاچه ارومیه
مسئولان به پروژه‌های بسیاری از جمله انتقال و تأمین آب دریاچه ارومیه از داخل حوضه آبریز این دریاچه پرداختند که از مهم‌ترین آنان می‌توان به انتقال آب از رودخانه زاب به دریاچه ارومیه اشاره کرد و علی رغم استفاده از دستگاه‌ها و تکنولوژی‌های روز دنیا در این پروژه‌ها ولی اتمام پروژه‌ها زمان بر است و با این روند طولانی پروژه‌های احیای دریاچه ارومیه، معلوم نیست که حال روز دریاچه ارومیه ارومیه در آینده چه شود.
زمزمه‌های انتقال آب از دیگر کشورها در چند سال اخیر به گوش می‌رسید که اخیراً با بحرانی شدن وضعیت دریاچه این زمزمه‌ها نیز افزایش یافته و احتمال انتقال آب از دیگرکشورها و یا از دریاچه خزر افزایش یافته است.
تشدید زمزمه‌های انتقال آب به دریاچه ارومیه همزمان با سفر اسحاق جهانگیری معاون اولرئیس جمهور به دریاچه ارومیه افزایش یافت و وی در این سفر خود از راهکارهای دولت وحمایت‌های دولت در زمینه دریاچه ارومیه خبر داد و گفت که در طول سالهای گذشته ستاد احیای دریاچه ارومیه تصمیمات متعددی اتخاذ کرده است و یکی از مباحثی که از ابتدا مطرح بود موضوع انتقال آب حتی از دریای خزر و از خارج کشور به دریاچه ارومیه بود که این موضوع همچنان در دستور کار قرار دارد و مشاور خارجی نیز انتخاب شده تا مطالعات لازم را انجام دهد
جهانگیری در بازدید از دریاچه ارومیه
معاون اول رئیس جمهور بیان کرد: کارهای مهم دیگری نیز در داخل حوزه انجام شد و به عنوان مثال تلاش و برنامه ریزی شد تا بهره‌وری آب در کشاورزی و صنعت منطقه افزایش یابد و از میزان آب محدودی که وجود دارد بتوانیم کشت مناسب انجام دهیم
وی افزود: خوشبختانه وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه فعال شد و مردم همکاری خوبی انجام دادند و بخشی از طرح افزایش بهره وری به انجام رسیده و تاثیر آن روی میزان آب چاههای منطقه مشخص است
جهانگیری گفت: تعدادی از چاه های غیرمجاز که آثار سیاسی و اجتماعی آن برای استان ها و مردم مهم بود و نمی خواستیم که شدت عمل در برخورد با آنها زیاد باشد و مردم با مشکل روبرو شوند اما در عین حال تعداد قابل توجهی از چاههای غیرمجاز مسدود شد.
معاون اول رییس جمهور تصریح کرد: منابع قابل توجهی اختصاص یافت تا بخشی از آب برخی رودخانه ها که روی آنها سد احداث شده است به منطقه منتقل شود که روند اجرای این برنامه خوب است و جزو طرح هایی است که امیدوارم با اجرای کامل آن میزان قابل توجهی آب تا حدود ۶۰۰ میلیون متر مکعب منابع آب جدید به دریاچه ارومیه منتقل شود.
بررسی انتقال آب دریاچه وان به دریاچه ارومیه
سید هادی بهادری نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی ایران در گفت‌وگو با سرویس اجتماعی باریش نیوز، در ارتباط با انتقال آب از دریاچه وان به دریاچه ارومیه اظهار کرد: پیشنهاد انتقال آب از دریاچه وان به دریاچه ارومیه 2 سال پیش از این نیز در ستاد احیای دریاچه ارومیه مطرح شده بود ولی در آن زمان مطرح شد که آیا تفاوتی بین ماهیت آبی دریاچه ارومیه با دریاچه وان وجود دارد یا نه و آیا تأثیری در بحث انتقال دارد یا نه چرا که منشأ آب دریاچه ارومیه کلوریزه بوده و منشأ آب دریاچه وان نیز سولفاته است و به همین دلیل ممکن بود که این اختلاف در ماهیت آب‌های دریاچه ارومیه و وان مشکلاتی را در آینده به وجود آورد.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در ارتباط با تفاوت ماهیت بین دریاچه وان و ارومیه بیان کرد: برای بررسی اینکه آیا مشکلاتی در ارتباط با ماهیت‌های آب دریاچه ارومیه و وان با انتقال آب در آینده به وجود می‌آید یا نه، بررسی‌هایی صورت گرفت و پس از بررسینمونه‌های مختلف در دانشگاه‌ها مشخص شد که مشکل خاصی با انتقال آب دریاچه وان به دریاچه ارومیه ایجاد نخواهد شد.
وی افزود: در حال حاضر این بخش از مطالعات انجام شده و باید موافقت‌های لازم بین دوکشور ایران و ترکیه در این ارتباط صورت گیرد و پس از آن نیز مطالعات دیگری در زمینهمسیر انتقال آب و میزان برداشت و ابعاد کانال انتقال آب مشخص شود.
بهادری گفت: ارتفاع دریاچه ارومیه وان حدود 400 متر بیشتر از دریاچه ارومیه است و به همین دلیل به پمپاژ خاصی برای انتقال آب وجود ندارد و آب می‌تواند به راحتی به سمت دریاچه ارومیه حرکت کند و کافی است به سرشاخه‌های نازلو چای برسد و در نهایت به دریاچه ارومیه منتقل شود.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: دریاچه وان دارای 700 میلیارد متر مکعب آب بوده و کمبود آب دریاچه ارومیه نیز در حد 12 میلیارد متر مکعب است که در مقایسه با حجم آب دریاچه وان عددی به حساب نمی‌آید و دریاچه وان حجم بسیاری از آب را دارا است.
افزایش احتمال انتقال آب از دریاچه وان به دریاچه ارومیه
وی تشریح کرد: دریاچه وان یک دریاچه آتشفشانی بوده و عمیق است و دریاچه ارومیه یکدریاچه با ارتفاع 6 متری است و به همین دلیل انتقال آب از دریاچه وان به دریاچه ارومیه مشکل خاصی را برای دریاچه وان ایجاد نخواهد کرد ولی مساحت دریاچه ارومیه 2 برابر دریاچه وان بوده و اگر 1 متر از دریاچه وان کاهش یابد، سطح آب دریاچه ارومیه حدوداً نیممتر افزایش می‌یابد.
بهادری اظهار کرد: دولت ترکیه نیز باید موافقت خود را در ارتباط با انتقال آب دریاچه وان اعلام کند که در این راستا وزارت خارجه ایران پیگیر مسائل است تا مذاکراتی انجام شود و بحث دیگری که در این ارتباط وجود دارد در واقع مسئله تأمین مالی این پروژه انتقال آب است که دولت از محل فاینانس، تأمین مالی این پروژه‌ها را انجام خواهد داد.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به افزایش احتمال انتقال آب از دریاچه وان به دریاچه ارومیه بیان کرد: در ارتباط با انتقال آب 3 مسئله مطرح بود که مسئله کیفیت آب و تفاوت میان ماهیت‌های آب این دو دریاچه حل شد و در ارتباط با موافقت طرف ترکیه‌ای نیز در حال حاضر وزارت خارجه ایران در حال پیگیری است و بحث مالی این پروژه نیز حل شده است و به همین سبب احتمال استارت پروژه انتقال آب از دریاچه وان به دریاچه ارومیه افزایش یافته است.
وی با اشاره به انتقال آب یک میلیارد متر مکعبی به دریاچه ارومیه با اجرای پروژه‌های انتقال آب از رودخانه زاب و دریاچه وان ترکیه گفت: اصولاً باید آب دریاچه ارومیه از داخل حوضهتأمین می‌شد ولی با توجه به حجم بحران دریاچه ارومیه و تبعات وحشتناکی که ایجاد خواهد کرد، مجبور هستیم که به روش‌هایی دیگری از جمله انتقال آب دریاچه وان فکر کنیم و اگر بتوانیم 500 میلیون متر مکعب از زاب و 500 میلیون متر مکعب نیز از وان منتقل شودمی‌توان سالانه یک میلیارد به دریاچه ارومیه منتقل کرد و کسری آب دریاچه ارومیه نیز ظرف 10 سال آینده جبران شود.
گزارش از: سهند احمدزاده
نظر دهید