انتقال آب از وان به دریاچه ارومیه در حد یک پیشنهاد است
به گزارش سرویس اجتماعی باریش نیوز؛ چند سالی هست نگین فیروزه‌ای آذربایجان که روزگاری دومین دریاچه آب شور جهان محسوب می‌شد دچار خشک‌سالی شده و به شوره‌زار تبدیل شده است. براساس آخرین آمار اعلامی از سوی ستاد احیای دریاچه ارومیه تا تاریخ ۱۸ فروردین ماه، تراز دریاچه ۱۲۷۰.۷۴ بوده که نسبت به سال گذشته، دو سانتی‌متر کاهش داشته است. از سویی دیگر، وسعت آن درحال حاضر دو هزار و ۲۷۶ کیلومتر مربع و حجم آبی آن، یک میلیارد و ۹۰ میلیون متر مکعب است که نشانگر کاهش ۴۰ میلیون مترمکعبی تراز آبی و ۲۳ کیلومترمربع از نظر وسعت این دریاچه است. موضوعی که زنگ خطر بزرگی محسوب می‌شود چراکه خشک شدن آن تبعات فراوانی برای ساکنان اطراف دریاچه ارومیه خواهد داشت تبعات زیست محیطی که سبب ایجاد طوفان و ریزگردهای نمکی و ایجاد انواع بیماری‌ها برای مردم منطقه می‌شود و می‌تواند به مهاجرت ساکنان منطقه نیز منتهی شود. موضوع احیای دریاچه ارومیه همواره مورد تاکید دولت تدبیر و امید بوده و یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دولت محسوب می شود.
حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری در نوروز امسال و بازدید از دریاچه ارومیه نیز در همین راستا ارزیابی می‌شود. ایشان در جریان بازدید از حاشیه دریاچه ارومیه و در خصوص راه‌کارهای عملی برای احیای آن می‌گوید: انتقال آب حتی از دریای خزر و خارج از کشور به دریاچه ارومیه از بحث‌های ابتدایی ستاد احیا بود و این موضوع همچنان در دستور کار است. مشاور خارجی نیز برای انجام مطالعات پیش‌بینی شده تا امکان انتقال آب از سایر حوزه ها به حوزه دریاچه ارومیه را بررسی کنند البته برخی کارشناسان با انتقال آب از حوزه‌ای به حوزه دیگر مخالف بوده و تاثیر آن‌را برای احیای دریاچه مهم نمی‌دانند.
اما سرپرست دفتر امور تالاب‌ها نظر دیگری دارد؛ باقرزاده کریمی در سخنانی که خبرگزاری ایسنا منتشر کرده‌است موضوع انتقال آب از دریاچه وان ترکیه را مورد شبه قرار می‌دهد و با بیان این‌که درستی و امکان‌پذیری اجرای چنین ایده‌هایی باید به تایید کارشناسان برسد، می‌گوید: هنوز ترکیب آب و ترکیب بیولوژی دریاچه وان استخراج نشده و مطالعه‌ای روی مقایسه مشخصات آب دو دریاچه وان و ارومیه صورت نگرفته است و به‌طور قطع بدون برخورداری از مطالعه نمی‌توان درباره این موضوع تصمیم‌گیری کرد.
هادی بهادری نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی که خود پیش از این مسئولیت ستاد احیای دریاچه در ارومیه را برعهده داشت و فرهاد سرخوش مدیر فعلی این دفتر در گفت‌و‌گو با خبرنگار باریش نیوز سخنان دیگری می‌گویند:
مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه می‌گوید: هیچ‌گونه مطالعه‌ای در خصوص انتقال آب از دریاچه وان ترکیه به دریاچه ارومیه از طرف ستاد احیا انجام نگرفته است.
فرهاد سرخوش می‌افزاید: انتقال آب از وان به دریاچه ارومیه تنها در حد یک پیشنهاد است و فقط مطالعه‌ای در خصوص ph آب دو دریاچه در دانشگاه ملبورن استرالیا صورت گرفته است که براساس آن ph دو دریاچه نزدیک به هم بوده و از لحاظ زیست محیطی از این وجه خللی ایجاد نمی‌شود.
وی اظهار می‌کند: انتقال آب از وان به دریاچه ارومیه گزینه‌ای برای احیای دریاچه ارومیه است که نیاز به مذاکرات دیپلماسی دارد.
مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه می‌گوید: لازم است که در این‌خصوص مطالعه و برآورد هزینه ریالی صورت گیرد و همچنین میزان حجم آب انتقالی تعیین گردد تا مشخص شود این طرح تا چه میزان توجیه اقتصادی دارد.
سیدهادی بهادری نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی اما نظر دیگری دارد؛ وی می‌گوید: دریاچه وان ترکیه با توجه به این‌که نزدیک‌ترین مخزن آب به دریاچه ارومیه است می‌تواند برای انتقال آب در جهت احیای دریاچه گزینه مناسبی باشد.
ایشان میزان آب مورد نیاز برای احیای دریاچه را رقمی مشخص می‌داند و می‌گوید: بررسی‌های اولیه صورت گرفته در خصوص انتقال آب از وان ترکیه به دریاچه ارومیه نشان دهنده این موضوع است که دریاچه وان ترکیه به دلیل دارا بودن ۷۰۰ میلیارد مترمکعب آب و عمق ۳۵۰ متری آن می‌تواند ناجی دریاچه ارومیه با عمق متوسط ۶ متر و میزان آب (در شرایط نرمال) ۲۰ میلیارد متر مکعب باشد.
وی می‌افزاید: دریاچه ارومیه ۱۲ میلیارد مترمکعب آب نیاز دارد که به تراز اکولوژیک برسد؛ باتوجه به این‌که درحال حاضر دارای ۲ مترمکعب آب می‌باشد با تامین ۱۰ میلیارد مکعب دیگر این دریاچه احیا می‌شود و این میزان طی دوره انتقال ۵ یا ۱۰ ساله آب از وان ترکیه به دریاچه ارومیه می‌تواند تامین شود.
بهادری انتقال آب دریاچه وان را به‌لحاظ فنی نیز ممکن و کم هزینه‌تر می‌شمارد و معتقد است: ارتفاع دریاچه وان ترکیه ۴۰۰ متر بالاتر از دریاچه ارومیه است لذا نیازی به پمپاژ ندارد و از سویی می‌توان با انتقال به نازلو چای که سرشاخه دریاچه ارومیه است، آب را راهی دریاچه ارومیه کرد.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: در خصوص این انتقال دو مشکل اساسی وجود دارد که شامل بعد زیست‌محیط و بعد سیاسی آن است.
بهادری اظهار می‌کند: با توجه به این‌که آب دریاچه وان ترکیه سولفاته و دریاچه ارومیه کلریده است لذا شبه‌ای وجود داشت که آیا این دو آب قابلیت اختلاط با یکدیگر را دارند یا نه؟ که طی دو سال گذشته مطالعاتی در این خصوص صورت گرفته و مشخص گردید اختلاط این دو آب هیچ مشکلی از نظر زیست‌محیطی ایجاد نخواهد کرد.
وی تصریح می‌کند: در بعد سیاسی نیز موضوع کشور ترکیه است که آیا تمایلی به این انتقال از سوی این کشور وجود دارد یا نه؟ در این خصوص مذاکرات اولیه‌ای صورت گرفته است و این مذاکرات تا حدودی نشان از رضایت کشور ترکیه دارد ولی باید مذاکرات رسمی در این خصوص صورت پذیرد لذا در لیست مذاکرات رئیس جمهور کشورمان با رئیس جمهور ترکیه، مذاکره در این خصوص نیز قید شده است.
موضوع دیگری که در سخنان بهادری بررسی شده به‌نظر می‌رسد، هزینه‌های انجام این پروژه در صورت نتیجه‌بخش بودن مذاکرات است؛ وی می‌گوید: منبع هزینه‌های پروژه از طریق فاینانس خواهد بود. ۳۰ میلیارد دلار فینانس توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شده است و دولت نیز با این موضوع موافق است.
به نظر می‌رسد با توجه به تبعات وخیم خشک شدن دریاچه ارومیه که از آن به‌عنوان یک فاجعه زیست محیطی یاد می‌شود و در صورت خشک شدن دریاچه می‌تواند جان میلیون‌ها نفر را به خطر انداخته و بخش اعظمی از کشور را دچار مشکل سازد لازم است با عزم و اراده‌ای قوی‌تر دولت و مسئولین با همفکری و همدلی بیشتر هر چه سریع‌تر اقدامات عملی در جهت احیای دریاچه ارومیه انجام گیرد و با سرعت بیشتری طرح‌ها و پیشنهادات برای احیا را مورد بررسی قرار دهند تا نگین فیروزه‌ای ایران که اکنون نفس‌هایش به شماره افتاده جانی دوباره بگیرد و مردم منطقه از این فاجعه مصون بمانند.
گزارش از: نرگس آقازاده
نظر دهید