پوکی استخوان در مراحل اولیه علامتی ندارد
حمیده سجودی کارشناس پیشگیری از بیماری های غیر واگیر معاونت بهداشت آذربایجان‌غربی در گفت‌وگو با سرویس اجتماعی باریش نیوز؛ در خصوص اهمیت پوکی استخوان گفت:شیوع پوکی استخوان در نقاط مختلف جهان، با توجه به افزایش قابل توجه در طول عمر افراد، سیر صعودی دارد. براساس مطالعات اخیر، بیش از 200 میلیون زن در سراسر جهان از بیماری پوکی استخوان رنج می برند. براساس آخرین آمار از ایران حدود 25969046 نفر از استئوپنی( نرمی استخوان) و 3024798 نفر از استئوپروز ( پوکی استخوان ) رنج می برند، این آمار تا سال 2020 به 40303730 و 3592708 خواهد رسید. در سراسر جهان، پوکی استخوان عامل بیش از 9/8 میلیون شکستگی استخوان در سال می باشد به طوری که شکستگی استخوانی و مهره ای به ترتیب هر 3 ثانیه و 22 ثانیه رخ می دهد.
کارشناس پیشگیری از بیماری های غیر واگیر معاونت بهداشت آذربایجان‌غربی افزود: از هر دو زن بالای 50 سال یک نفر از شکستگی استئوپروتیک رنج می برد. بر اساس گزارش های موجود، تعداد زیادی از ایرانیان به خصوص افراد مسن حداقل یک شکستگی را در زندگی تجربه می نمایند.این بیماری شایع ترین بیماری بافت استخوانی می باشد.
سجودی اظهار کرد: استخوان، منجر به افزایش خاصیت شکنندگی و در نتیجه افزایش خطر شکستگی می شود. از آنجایی که این بیماری تا زمان بروز شکستگی قابل شناسایی نمی باشد و در نهایت با بروز شکستگی مشخص می شود به عنوان بیماری خاموش خوانده می شود.
وی در خصوص علائم بیماری پوکی استخوان گفت:پوکی استخوان در مراحل اولیه علامتی ندارد و همین امر تشخیص را با مشکل مواجه می کند. تا همین اواخر، شکستگی استخوان تنها راه تشخیص پوکی استخوان بیمار بود. اما اکنون، با استفاده از اندازه گیری های تراکم استخوان، توده استخوانی را پیش از شکستگی می توان اندازه گرفت.
سجودی در خصوص عوارض پوکی استخوان افزود:
• شکستگی خودبخودی با کمترین ضربه به استخوان به ویژه در نواحی کمر، لگن و مچ دست
• درد شدید کمر در نقطه ای خاص که می تواند بر شکستگی مهره دلالت کند.
• قوز پشت که موجب انحنای پشت می شود.
• کوتاه شدن قد نسبت به دوران جوانی به میزان بیش از 5/2 سانتی متر
عوامل ایجاد کننده پوکی استخوان، دردو دسته تقسیم بندی می شوند :
1- عوامل غیر قابل کنترل و پیشگیری
• جنسیت: شیوع پوکی استخوان در زنان بیشتر از مردان است. در یک پیگیری سه ساله در ایران، نشان داده شده که تعداد قابل ملاحظه ای از افراد بالای 50 سال دارای شکستگی لگن ، خانم بوده اند و این میزان به طور فزاینده ای با بالا رفتن سن افزایش می یابد.
• سن: با افزایش سن احتمال بروز پوکی استخوان بیشتر می شود.
• یائسگی: پس از یائسگی سرعت کاهش توده استخوانی بالا می رود.
• سابقه خانوادگی: وراثت بر تراکم توده استخوانی و سرعت کاهش آن اثر دارد.
• نوع استخوان بندی: استخوان بندی ظریف و کوچک، داشتن قد کوتاه و یا لاغر بودن، فرد را مستعد پوکی استخوان می سازد.
• نژاد: برخی از نژادها مانند ساکنین اروپای شمالی یا آسیای جنوب شرقی بیشتر در معرض پوکی استخوان هستند.
• ابتلا به برخی بیماری ها: بیماری هایی نظیر پرکاری غده تیروئید، پرکاری و یا کم کاری غدد فوق کلیوی و ... می توانند فرد را در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار دهند.
2- عوامل قابل کنترل و پیشگیری
• وزن: وزن بسیار کم ( نسبت به وزن طبیعی برای سن و قد) سبب کاهش استحکام استخوان می شود.
• تحرک و ورزش: عدم تحرک و فعالیت، روند کاهش توده استخوان ها را تسریع می کند. ورزش های تحمل وزن به طور منظم ( مثلاً پیاده روی 30 تا 40 دقیقه در هر جلسه ورزش) و ورزش های تقویت کننده وضعیت قرارگیری بدن، برای چند دقیقه در روز در تمامی سال های زندگی توصیه می گردد.
• تغذیه: مصرف ناکافی کلسیم و ویتامین D به تدریج سبب کاهش تراکم استخوان ها می شود پس بنابراین مصرف مقادیر کافی کلسیم و ویتامین D و پروتئین به ویژه در گروه های آسیب پذیر( کودکان، سالمندان، زنان باردار و ...) در حفظ استخوان و یا در به حداقل رساندن از دست رفتن استخوان اهمیت دارد.
• دخانیات: مصرف سیگار از جمله عواملی است که نقش آن در بروز پوکی استخوان ثابت شده است و ترک آن توصیه می گردد.
• استفاده طولانی از برخی داروها : برخی داروها مانند کورتون، کاربامازپین و هپارین سبب کاهش تراکم استخوان ها می شوند.
نظر دهید